Μιχάλης Πάτσης
Η
φιλόλογος και παιδαγωγός Κατερίνα
Μανουσάκη
Έφυγε
πρόσφατα, το 2019, από τη ζωή ένας αξιόλογος
άνθρωπος και μια πανάξια μητέρα η
φιλόλογος Κατερίνα Μανουσάκη (1966-2019), χτυπημένη από τον καρκίνο.
Υπήρξε για πολλά χρόνια καθηγήτρια στη
Μέση Εκπαίδευση σε διάφορα σχολεία
διδάσκοντας και μεταγγίζοντας τις
γνώσεις της στους νέους ανθρώπους.
Η
Κατερίνα δεν είχε προτιμήσεις στη
διδασκαλία, έτρεφε κλίση εξίσου προς
όλα τα μαθήματα για τα οποία κρατούσε
αξιόλογες δικές της σημειώσεις και
παρουσιάσεις, οι οποίες θα αξιοποιούνταν
και θα αξιοποιηθούν από το σχολείο.
Προτιμούσε όμως περισσότερο νομίζω τα
νέα ελληνικά και τα αρχαία περισσότερο,
ίσως, από την ιστορία και είχε πολύτιμο
υλικό και ιδιαίτερο τρόπο διδασκαλίας,
ο οποίας στηριζόταν στην αναλυτική
μελέτη των κειμένων και των φαινομένων.
Αγαπούσε με ιδιαίτερη στοργή τα νέα
παιδιά και προσπαθούσε το καθένα να το
κατευθύνει στο στόχο του και στην κλίση
του. Επίσης της άρεσε να διαβάζει τις
εργασίες των μαθητών, όχι για να τις
βαθμολογήσει αλλά για να τους μελετήσει
βαθύτερα και να τους οδηγήσει στο σωστό
δρόμο και στις σωστές επιλογές. Εξάλλου
έτρεφε μεγάλη στοργή και αγάπη για τον
μονάκριβο γιο της που η ζωή της χάρισε
με μεγάλη φειδώ. Η ίδια είχε μεγάλη
αντοχή και ήταν υπερήφανη για εκείνον.
Θυμάμαι
πάντα τις σημειώσεις που μου είχε
παραδώσει για τα μαθητικά λογοτεχνήματα
που διάβαζε και που της άρεσαν, ακόμα
και για τον πρώτο λογοτεχνικό διαγωνισμό
που είχε διοργανωθεί στο σχολείο, το 6ο
Γυμνάσιο, τα έτη 2013-14. Είχε γράψει μια
μεγάλη μελέτη η οποία έχει κάπου παραπέσει
και σε πρώτη ευκαιρία θα τη δημοσιεύσω.
Αυτή η μελέτη την καθιστά σαν έναν
ξεχωριστό μελετητή της μαθητικής
λογοτεχνίας, από τους λίγους που
μπορούμε να βρούμε στη γλώσσα μας.
Σταχυολογώ
κρίσεις της για διηγήματα μαθητών οι
οποίες αναδεικνύουν τον φιλόλογο και
τον άνθρωπο:
«Αποπνέει
προβληματισμό. Διαφαίνονται ανθρωπιστικά
συναισθήματα και διαχρονικές αξίες
καθώς και επίγνωση της σύγχρονης
τεχνοκρατούμενης και ορθολογιστικής
κοινωνίας. Λίγα εκφραστικά σφάλματα»,
για διήγημα της Α.Κ. «Προσπαθεί να
θίξει προβλήματα της ανεργίας και της
ανεξέλεγκτης βίας και τρομοκρατίας
μέσα από ένα σενάριο (πλοκή) που θυμίζει
«Άρλεκιν». Δεν διακρίνεται για τη
διεισδυτική σκέψη και τον ουσιαστικό
προβληματισμό για τα φαινόμενα της
κοινωνικής παθογένειας», για διήγημα
της Ι.Κ. «Συνδυάζει αρκετά καλά διάλογο,
γραμμική και αναδρομική αφήγηση. Εντάσσει
στην αφήγηση το απρόοπτο γεγονός που
εντείνει το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Το απρόοπτο γεγονός έχει στοιχεία
παραμυθιού. Δεν απομακρύνεται από το
κεντρικό θέμα. Λεξιλόγιο που αποδίδει
παραστατικά τα γεγονότα», για διήγημα
της Μ. Κ. «Γενικά το κείμενο δεν συνάδει
με το μορφωτικό και πνευματικό επίπεδο
της μαθήτριας λόγω ηλικίας, θεωρώ ότι
δεν είναι προσωπική της δημιουργία»,
μιλά δηκτικά για κάποιο μαθητικό διήγημα.
Η
Κατερίνα ήταν ένας καλός άνθρωπος.
Ένας άνθρωπος με όλη τη σημασία της
λέξης. Δεν φοβήθηκε ποτέ να πει τα
πράγματα με το όνομά τους. Υπήρξε πάντα
κοντά στους ανθρώπους που το είχαν
ανάγκη και με τη στάση της τους έδινε
κουράγιο. Υπήρξε πιστή στην αλήθεια και
με τον χαρακτήρα της δημιουργούσε πάντα
μια καλή σκέψη στους άλλους καθώς και
σε εμένα.
Δεν
μπορείς να μην θυμηθείς τις ωραίες
περιγραφές που έκανε και τις μοναδικές
ιστορίες που σου διηγούνταν με την
χαμηλή και ασθμαίνουσα φωνή της, καθώς
και το ωραίο χαμόγελό της και την αληθινή
της προσωπικότητα, που αναπλήρωνε όλα
τα ελαττώματα που μπορεί να βρει κάποιος
σε έναν άνθρωπο.
Αγαπούσε
να περνά κάποιες ώρες μόνη στο γραφείο
ή ακόμα και στο διάδρομο διαβάζοντας.
Θυμάμαι το γρήγορο στεντόρειο βηματισμό
της όταν το μεσημέρι έφευγε για το σπίτι
της γρήγορα να συναντήσει το γιο της. Ή
πάλι το ανεβοκατέβασμα του κλιμακοστάσιου
του σχολείου το οποίου σε όλους εμάς
δημιουργούσε κάποιο πρόβλημα, και τις
τελευταίες κουβέντες πριν το μάθημα.
Υπήρξε
ένας άνθρωπος που πάλεψε με τις
αντιξοότητες τις δικές της, της μοίρας
και της κοινωνικής και σχολικής ζωής.
Πάλεψε ακόμα να δημιουργήσει καλές
σχέσεις και φιλίες που πάντα την
απασχολούσαν. Τα κατάφερνε πολύ καλά
στις υποχρεώσεις της και στις απαιτήσεις
της ζωής. Μόνο με την ανίκητη προς το
παρόν ασθένεια δεν μπόρεσε να βγει
νικήτρια, αφού αδόκητα έχασε τη μάχη
με τη ζωή σε ιδιαίτερη νεαρή ηλικία.