Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020

Γιάσναγια Πολιάνα


Μιχάλης Πάτσης 

Στη Γιάσναγια Πολιάνα 


Ο Τολστόι το 1876 
Η Γιάσναγια Πολιάνα είναι το μαγευτικό κτήμα στο οποίο έζησε ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Λέων Τολστόι (1828-1910) για πολλά χρόνια.  
Το κτήμα αυτό βρίσκεται περίπου 200 χιλιόμετρα νότια της Μόσχας κοντά στην ιστορική πόλη Τούλα. Σήμερα είναι περιποιημένο και πολύ όμορφο. Είναι μουσείο στο οποίο συρρέουν πολλοί επισκέπτες. 









Η είσοδος στη Γιάσναγια Πολιάνα, (Photo N. Patsis)



 Ο Τολστόι γεννήθηκε εδώ και μετά το θάνατο των γονιών του και τις σπουδές του εγκαταστάθηκε μόνιμα εδώ το 1847. Σπούδασε νομικά στο Καζάν και Ανατολικές γλώσσες αλλά δεν πήρε πτυχίο. Σαν 
φοιτητής ήταν μέτριος. 

Στη Γιάσναγια Πολιάνα άρχισε να γράφει. Τα πρώτα έργα του είναι τα «Παιδικά χρόνια» 1851. Ο Τολστόι έγραψε αξιόλογα  έργα για τη τη νεότητα και την εφηβεία. Ασχολήθηκε με τους νέους και τα παιδιά. Παράλληλα ασχολήθηκε με την περιουσία του. Είχε μεγάλο κτήμα και πολλούς δουλοπάροικους, τους οποίους βοηθούσε όσο μπορούσε. 
Οι πρώτες εικόνες όταν μπαίνεις στο κτήμα (Photo N. Patsis) 
Ο Τολστόι κήρυξε την ισότητα και την αδελφότητα, γι' αυτό και μοίραζε τα χρήματά του στο προσωπικό του. 



Το 1854 στρατεύεται και πολεμά στον Κριμαϊκό πόλεμο, όπου και διακρίνεται. 




Ο δρόμος με τις σημύδες που οδηγεί στο σπίτι του Τολστόι
(Photo N. Patsis) 
Μετά το 1857 ταξιδεύει στην Ευρώπη και σε άλλες πόλεις. Διδάσκεται από τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό, αλλά επικρίνει την Ευρώπη για την αδιαφορία της προς τους φτωχούς. 








Το σπίτι του Τολστόι. Εδώ έζησε ο συγγραφέας. (Photo N. Patsis)
Το 1859 στον χώρο αυτό, στη Γιάσναγια Πολιάνα,  λειτουργεί σχολείο. Είναι ένα πρωτοπόρο σχολείο για την εποχή. Αγόρια και κορίτσια κάνουν μαζί μάθημα. Οι γαιοκτήμονες μαζί με τους δουλοπάροικους και τους χωρικούς. Δεν υπάρχει πρόγραμμα διδασκαλίας, αλλά το φτιάχνει ο κάθε δάσκαλος. Εδώ διδάσκουν κτηματίες αλλά και φτωχοί άνθρωποι. Στην αίθουσα τα παιδιά κάθονταν όπου και όπως ήθελαν. Το σχολείο λειτουργούσε στο «Σπίτι των Κουζμίν», στον πρώτο όροφο στη μεγάλη σάλα. 




Το σπίτι των Κουζμίν. Εδώ στον πρώτο όροφο
λειτούργησε σχολείο το 1859 (Photo N. Patsis) 
Το σχολείο ήταν πρωτοπόρο για την εποχή του, γιατί εκτός όλων των άλλων έβγαλε τη διδασκαλία της θρησκείας. Για το λόγο αυτό το κατηγόρησαν και το 1861 το έκλεισαν. Όμως άφησε μεγάλη παρακαταθήκη. Ο συγγραφέας έγραψε για το σχολείο εγχειρίδιο και πήρε έγκριση από την κυβέρνηση πολλά χρόνια μετά. Ήταν συν τοις άλλοις και παιδαγωγός, αφού κυκλοφόρησε και παιδαγωγική επιθεώρηση «Γιάσναγια Πολιάνα» το 1862. 
Ο Τολστόι υπήρξε μοναδικός συγγραφέας και το έργο του έρχεται σήμερα στην επικαιρότητα αφού δίδαξε την ανεκτικότητα και την ανοχή στον διαφορετικό.

Το σπίτι Βολχόνσκι, του παππού του συγγραφέα.(Photo N. Patsis)   
Το κτήμα το κληρονόμησε από την μητέρα του και στο χώρο αυτό το σπίτι του Βολχόνσκι είναι το πιο όμορφο. Αυτό ήταν το όνομα του παππού του.
Παντρεύτηκε την Σοφία Μπορίσοβνα Μπερς με την οποία έκανε πολλά παιδιά. Οι σχέσεις του μαζί της ήταν δύσκολες, αφού και οι δύο ήταν δυναμικοί άνθρωποι. 
Εδώ έγραψε τα περισσότερα έργα του και μεταξύ αυτών το «Πόλεμος και Ειρήνη», «Άννα Καρενινα», «Χατζή Μουράτ»,  «Ανάσταση», «Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς», «Κοζάκοι», «Το πιστεύω μου» και πλήθος άλλα.  
Η Γιάσναγια Πολιάνα έξω από το σπίτι του Τολστόι (Photo N. Patsis) 
Ο Τολστόι στην εποχή του ήταν ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός ιδίως στην Ευρώπη. Τα έργα του πρώτα έβγαιναν στα γαλλικά και ύστερα στα ρωσικά. 
Οι φιλοσοφικές του αναζητήσεις, το λογοτεχνικό του ταλέντο, η πίστη του στον άνθρωπο αλλά και στην ειρήνη τον έκανα πολύ αγαπητό. 

Πέθανε το 1910 αφού είχε λίγες μέρες πριν αφήσει το σπίτι του. 

Η Γιάσναγαι Πολιάνα είναι ένας γαλήνιος χώρος που μεταφέρει στον επισκέπτη πολλά από τα στοιχεία της εποχής του Τολστόι. Είναι μέσα στη φύση και ο χώρος παραμένει ο ίδιος, η διαφορά ίσως στα δέντρα. Σε κάποια σημεία είχαν παλιά φυτέψει πεύκα, σήμερα φύτεψαν σημύδες. Εδώ βρίσκονται όλα τα μυστικά της εποχής. Ο επισκέπτης βλέπει τη λιμνούλα που έκαναν μπάνιο τα χρόνια εκείνα, τις μεγάλες δενδροστοιχίες από μήλα, τους αχυρώνες και τις άλλες εγκαταστάσεις, τα σπίτια, το θερμοκήπιο και τον τάφο του Τολστόι.
Ο τάφος του Τολστόι . (Photo N. Patsis) 

Ο συγγραφέας ζήτησε να ενταφιαστεί σε ένα σημείο του κτήματος, εκεί που μικρός με τον αδερφό  του Νικολάι αναζητούσε τη μαγική «μαγκουρίτσα» που θα έλυνε τα προβλήματα του κόσμου. 
Ο τάφος του είναι φτιαγμένος από γρασίδι, πράσινος, δεν φέρει κανένα θρησκευτικό σύμβολο, αφού ο Τολστόι ήταν ανεκτικός απέναντι σε όλες τις θρησκείες.

Φέτος στο «Λογοτεχνικό Εργαστήρι» θέλουμε να δουλέψουμε τα παιδικά έργα του Τολστόι.