Ραφαηλία
Καπίρη
Τα
προβλήματα των σημερινών νέων
 |
| Άγαλμα της αγωνιζόμενης μαθητιώσας νεολαίας - Λεμεσός, Κύπρος |
Κατά
γενική ομολογία οι σημερινοί νέοι
αντιμετωπίζουν πολλά και ποικίλα
προβλήματα. Μπορεί οι γενικότερες
συνθήκες να έχουν βελτιωθεί, ωστόσο
βιώνουμε κι εμείς έντονα την ανησυχία
και την ανασφάλεια ήδη, ενώ ταυτόχρονα
προβληματιζόμαστε και για το μέλλον.
Αρχικά,
εμείς οι νέοι αισθανόμαστε έντονα την
απογοήτευση από το υπάρχον εκπαιδευτικό
σύστημα. Ως μαθητές δεχόμαστε την πίεση
για υψηλές αποδόσεις στο σχολείο και
ζούμε με το άγχος να αποκτήσουμε όσο το
δυνατόν περισσότερα προσόντα. Η
καθημερινότητά μας αποτελείται από
διάβασμα και εξωσχολικές δραστηριότητες
που περιορίζουν δραματικά τον ελεύθερο
μας χρόνο. Από μικρή ηλικία μπαίνουμε
σε ένα εξεταστικό κεντρικό σύστημα, σε
ένα συνεχές κυνήγι βαθμών με αποτέλεσμα
να οδηγούμαστε σε ένα αθέμιτο ανταγωνισμό
με τους συμμαθητές μας, τους οποίους
βλέπουμε ως ανταγωνιστές.
Φανταστείτε,
λοιπόν, την απογοήτευση ενός νέου που
αν και έχει αφιερώσει 25 χρόνια από τη
ζωή του να μορφώνεται έρχεται αντιμέτωπος
με τη ‘’μάστιγα’’ της ανεργίας.
Απολυτήριο Λυκείου, πτυχίο, μεταπτυχιακό,
αγγλικά, γερμανικά, υπολογιστές... και
πάλι τίποτε από όλα αυτά δεν θα του
εξασφαλίσει μια σταθερή εργασία πάνω
στο αντικείμενο των σπουδών του. Η
ανεργία πλήττει κυρίως τους νέους που
δεν επιλέγονται από τις επιχειρήσεις
λόγω έλλειψης επαγγελματικής εμπειρίας.
Έτσι, οι περισσότεροι αναγκάζονται να
μεταναστεύσουν στο εξωτερικό προκειμένου
να βρουν μια εργασία που θα τους
εξασφαλίσει την οικονομική τους
ανεξαρτησία.
Αυτό,
όμως, δεν είναι λύση. Μακριά από την
πατρίδα, την οικογένεια τους και τους
φίλους τους, σε μια ξένη χώρα, ζουν για
χρόνια, νοσταλγώντας την επιστροφή.
Όσοι παραμένουν στην Ελλάδα βρίσκουν
εργασία περιστασιακή, εποχιακή και σε
αντικείμενα άσχετα με αυτό που σπούδασαν.
Για να μην μιλήσουμε και για τον μισθό...
Μιας
και αναφέρθηκα στους φίλους, να ένα άλλο πρόβλημα των νέων. Στη σύγχρονη εποχή πολλά έχουν αλλάξει στον τρόπο που
κάνουμε ‘’νέους φίλους’’ ή διατηρούμε
τις φιλικές μας σχέσεις. Βλέπετε ζούμε
στην εποχή του ‘’facebook’’
και του ‘’instagram’’, των
περίφημων μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Τα social media,
όπως ονομάζονται έχουν φέρει επανάσταση στον χώρο της επικοινωνίας. Από τη μία,
έχουν πετύχει τη σύνδεση εκατομμυρίων
ανθρώπων, από την άλλη, όμως έχουν
αλλοιώσει τις μεταξύ τους σχέσεις.
Οι
νέοι προβάλλουν μια ψεύτικη εικόνα του
εαυτού τους μέσα από τις φωτογραφίες
και τα βίντεο που αναρτούν. Επιδιώκουν
τον θαυμασμό των άλλων με κάθε τρόπο
ακόμη και με ψέμματα και υπερβολές. Οι
φιλίες μέσα σε αυτά τα μέσα είναι
πλασματικές, φαινομενικές. Στην πραγματική
ζωή δεν συναντιούνται συχνά, δεν
συνομιλούν άλλα ζουν απορροφημένοι
στην οθόνη των κινητών τους. Έτσι,
εμφανίζεται το παράδοξο, εφαρμογές που
φτιάχτηκαν για να μας φέρνουν κοντά,
τελικά μας αποξενώνουν.
Δεν
είναι να απορεί λοιπόν κανείς που ένα
νέο φαινόμενο ‘’ανθίζει’’ και στο
διαδίκτυο και στο σχολείο. Αναφέρομαι
φυσικά στο φαινόμενο του bullying,
της συστηματικής στοχοποίησης, δηλαδή
παιδιών με στόχο τη γελοιοποίησή τους.
Στο ίντερνετ το πρόβλημα γιγαντώνεται,
καθώς εμπλέκονται εκατοντάδες, ακόμη
και χιλιάδες χρήστες. Δυστυχώς, πολλά περιστατικά έχουν τραγική κατάληξη, με
νέους που δεν αντέχουν άλλο να διαπράττουν
ακόμη και αυτοκτονία. Και ωστόσο, πάρα
την τραγική έκταση του bullying,
οικογένεια και σχολείο δεν έχουν λάβει
όλα τα απαραίτητα μέσα.
Οι
σημερινοί νέοι είναι ευαισθητοποιημένοι
και για κοινωνικά προβλήματα, που
πρόσφατα εμφανίστηκαν στην ελληνική
κοινωνία. Πολλοί συμπολίτες μας ζουν
σε ακραία φτώχεια και σε αυτούς προστέθηκε
και ένας μεγάλος αριθμός οικονομικών
μεταναστών και προσφύγων. Πολλές
οικογένειες δεν έχουν να προσφέρουν
στα παιδιά τους ούτε τα βασικά. Ακόμη,
αν δει κανείς τις εικόνες από τους χώρους
οπού ζουν τα προσφυγόπουλα, σοκάρεται, καθώς δεν έχουν ούτε τα στοιχειώδη για
να ζήσει κανείς αξιοπρεπώς. Στο παρελθόν,
εικόνες με μωρά παιδιά που πνίγονται
στην προσπάθεια τους να φτάσουν στη
χώρα μας προκάλεσαν θλίψη και οργή.
Όλα
αυτά μας φέρνουν στο σημείο να
προβληματιστούμε για τον κόσμο στον
οποίο ζούμε. Ένας κόσμος που έχει
θεοποιήσει τα υλικά αγαθά και αδιαφορεί
για τις ανθρωπιστικές αξίες. Άνθρωποι
που νοιάζονται μόνο για τα αντικείμενα
και ζουν για να καταναλώνουν. Ιδανικά
όπως η αλληλεγγύη και η ανθρωπιά έχουν
χαθεί από το λεξιλόγιό μας. Ο εγωισμός
έχει αντικαταστήσει το ενδιαφέρον για
τον άνθρωπο. Καθένας επιδιώκει την
ατομική ευτυχία και την ικανοποίηση
του ατομικού συμφέροντος με κάθε τρόπο,
αδιαφορώντας για το εάν αυτό στρέφεται
ενάντια στο κοινό καλό.
Ως
αποτέλεσμα, οι άνθρωποι και κατ’επέκταση
τα κράτη γίνονται άπληστοι, εγωιστές
και σκληροί. Δεν διστάζουν να πράξουν
το οτιδήποτε ακόμη και αν είναι παράνομο
ή καταστροφικό.
Πρώτα
απ’όλα, στρέφονται ενάντια στην ίδια
τη φύση. Εξαντλούν τους φυσικούς της
πόρους για τις ανάγκες της βιομηχανίας,
ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα, μολύνουν δάση
– λίμνες και γενικά καταστρέφουν το
περιβάλλον. Δεν συνειδητοποιούν ότι οι
ενέργειες τους αυτές θα οδηγήσουν στην
οικολογική καταστροφή του πλανήτη μας.
Εμείς οι νέοι ήδη ζούμε σε ένα περιβάλλον
μολυσμένο και επικίνδυνο για την υγεία
μας σε σύγκριση με τις προηγούμενες
γενιές ανθρώπων. Αν συνεχιστεί αυτή η
πρακτική το μέλλον μας υποθηκεύεται,
καθώς η ζωή του ανθρώπου είναι ‘’δεμένη’’
με τη ζωή της Γης και όλων των έμβιων
και άβιων όντων που βρίσκονται σε αυτή.
Άμεσα
συνδεδεμένο με τα παραπάνω είναι και το
αίτημα των νέων για ειρήνη. Δεδομένο
ότι όλοι είμαστε πολίτες του κόσμου και
ειδικά εμείς τα Ελληνόπουλα βλέπουμε
στην πατρίδα μας τις καταστροφικές
συνέπειες του πολέμου, είναι επόμενο
να προβληματιζόμαστε. Οι πολεμικές
συγκρούσεις θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές
χιλιάδων ανθρώπων, καταστρέφουν το
παρόν και το μέλλον των προσφύγων και
δημιουργούν φόβο και ανασφάλεια σε
όλους.
Προβληματική
έχει γίνει και η δημιουργία οικογένειας.
Οι σημερινοί νέοι βλέποντας τη δυσκολία
και τα προβλήματα που συχνά, μπορούν να
εμφανιστούν στην οικογένεια, όπως τα
οικονομικά προβλήματα, αλλά και η
πιθανότητα ενός αποτυχημένου γάμου και
μιας διαλυμένης οικογένειας που θα τους
συνοδεύουν σε όλη τους τη ζωή, τους κάνει
να φοβούνται στη σκέψη ότι θα πάρουν τη
‘’ σκυτάλη του αγώνα’’ από τους
μεγαλύτερους.
Άρρηκτα
συνδεδεμένο με τα παραπάνω, είναι και
η ιδέα του θανάτου. Οι νέοι αρχίζουν να
συνειδητοποιούν ότι δεν θα υπάρχουν
για πάντα και πολλές φορές τους τρομάζει
η σκέψη ότι κάποια μέρα θα χάσουν
αγαπημένα πρόσωπα, αλλά και θα χαθούν.
Έτσι, αρχίζουν να παρομοιάζουν τον εαυτό
τους με ‘’κουκκίδες’’ πάνω σε έναν
χάρτη που εξαφανίζονται χωρίς να
καταλάβουν τον χρόνο και στη θέση τους
εμφανίζονται νέες. Παρόλα αυτά μέσα από
τη ζωή τους θα μάθουν να είναι ‘’ελεύθεροι’’
στην ψυχή και να μην φοβούνται το άγνωστο
που τους ξημερώνει.
Τέλος,
οι νέοι απογοητεύονται και από την
πολιτική ζωή. Δυστυχώς, φαίνεται πως
κυριαρχεί και εκεί κέρδος -ατομικό ή
κομματικό- γι’αυτό και επιβιώνουν ακόμη
φαινόμενα διαφθοράς. Οι πολιτικοί δεν
αποτελούν το σωστό παράδειγμα, καθώς
στις συζητήσεις τους κυριαρχεί η ανούσια
αντιπαράθεση, υποκρισία, ο λαϊκισμός,
η αλαζονεία και όχι η προσπάθεια για
την από κοινού ανεύρεση λύσεων. Αυτό
μας αποθαρρύνει από το να ασχοληθούμε
με την πολιτική και ταυτόχρονα μας
τρομάζει, γιατί σε αυτούς έχουμε
‘’αφήσει’’ να δημιουργήσουν για εμάς
ένα καλύτερο αύριο.
Όσο
δραματικά, ωστόσο, και αν φαίνεται ή
κατάσταση, οι νέοι είναι από τη φύση
τους επαναστάτες και αισιόδοξοι.
Επομένως, έχουν συνειδητοποιήσει ότι
για την αντιμετώπιση των αρνητικών
αυτών φαινομένων απαιτείται η ενεργοποίησή
τους. Συμμετέχουν, λοιπόν, σε συγκεντρώσεις,
συζητούν στα μαθητικά συμβούλια,
διαδηλώνουν, κάνουν διαμαρτυρίες,
γράφουν για όσα τους προβληματίζουν
στο διαδίκτυο και παράλληλα προσφέρουν
εθελοντικά δράση στους συνανθρώπους
τους. Πάνω απ’όλα δεν χάνουν την πίστη
ότι ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός!
Η
Καπίρη Ραφαηλία είναι μαθήτρια της Γ1.
