Μ. Πάτσης
ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΜΗΙΟ
Αν κάποιος δεν διαβάσει κάποιο βιβλίο στο σχολείο, πώς θα μπορέσει να διαβάσει τα βιβλία στο πανεπιστήμιο; Με τα εγχειρίδια μόνο;
Νομίζω πως πολλοί φοιτητές χάνουν την επαφή τους με τις σχολές και τα γράμματα, γιατί εκτός των άλλων, δεν αγάπησαν το βιβλίο και το διάβασμα στη Μέση Εκπαίδευση. Δεν τους έγινε συνήθεια και βίωμα και ακολούθησαν την πεπατημένη να διαβάζουν μόνο τα απαραίτητα σχολικά βιβλία τα οποία ναι μεν είναι σημαντικά για την αφομοίωση της σχολικής ύλης, αλλά δεν προσφέρουν άλλες ικανότητες και χαρίσματα στον άνθρωπο.
Ίσως να είναι και αυτός ένας από τους παράγοντες γιατί οι φοιτητές εγκαταλείπουν τις σχολές τους. Η ανεπαρκής ικανότητα στην ανάγνωση μεγάλων κειμένων. Ίσως μάλιστα η έλλειψη αυτής της ικανότητας σε πολλούς να μην μπορεί να αναπληρωθεί από την προσπάθεια που καταβάλουν στο πανεπιστήμιο και γι’ αυτό οι σπουδές τους καταστρέφονται. Εγκαταλείπουν τις σχολές τους. Δεν παίρνουν τα πτυχία τους.
Έτσι οι μαθητές αφού, χωρίς την ανάγνωση της λογοτεχνίας, ελληνικής και ξένης οδηγούνται στα πανεπιστήμια στα οποία όμως πρέπει να διαβάσουν πολλά περισσότερα, αναρωτιόμαστε θα μπορέσουν να αντέξουν; . Θα μπορέσουν να διαβάσουν τους μεγάλους τόμους των βιβλίων χωρίς εξάσκηση; Αμφιβάλλω. Όμως δεν θα πω κιόλας πως η ανάγνωση των λογοτεχνικών βιβλίων είναι αναγκαστική, γιατί έτσι θα οδηγηθώ στο άλλο άκρο.
Η λογοτεχνία πρέπει να διαβάζεται όχι με εξαναγκασμό, αλλά με την ελεύθερη βούληση. Όμως οι μαθητές πρέπει να παρωθούνται για την ανάγνωσή της, να μην αφήνονται στη μοίρα τους. Το σχολείο δεν βοηθάει το βιβλίο και από τους καθηγητές πολύ λίγοι μόνο αγαπούν ή ξέρουν τη λογοτεχνία.
Γι’ αυτό θεωρώ πως ο νέος άνθρωπος θα πρέπει να εξασκείται στην ανάγνωση με τη συζήτηση, το παιγνίδι και το διάλογο, για να μάθει και να δώσει μεγάλη προσοχή στην προσπάθεια που πρέπει να καταβάλει για να ενταχθεί στην κοινότητα των αναγνωστών.
Δεν μπορώ να ισχυριστώ από την άλλη πως αυτός που αποφασίζει να σταματήσει το πανεπιστήμιο το κάνει αυτό μόνο από έλλειψη ικανότητας στην ανάγνωση. Όχι. Οι λόγοι είναι κοινωνικοί κυρίως, οικονομικοί, αλλά είναι και λόγοι που αφορούν στην προσωπικότητα του φοιτητή. Αν ο φοιτητής δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του πως μπορεί να τα καταφέρει, τότε μπορεί εγκαταλείψει πτυχία και σπουδές. Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης τις περισσότερες φορές στηρίζεται στην έλλειψη ικανότητας στην ανάγνωση.